Ane 2021, se Frantzley Valbrun ki te pran Pri sila a.
Depi 2019, Sant Etid ak Rechèck KreyoLiti (SEREK) kreye pri sila pu rekonpanse chak ane yon jèn otè ayisyen ki ekri yon tèk powetik yon manm jiri ki solid apwouve. Pri sila se yon pretèks pou ankourje plis jèn lokitè kreyolofòn ayisyen pwodui nan lang manman yo ki se kreyòl ayisyen an. Chak ane, Pri a rekonpanse 3 jèn otè.
Kreyoliti kontan anonse pibik la lis 20 semifinalsi pou dezyèm Pri Pwezi Kreyoliti a. Ane a konkou a konpetitif anpil. Yon michan bèl tèks soumèt!
Ekip òganizatè a onore Minis Kilti ak Kominikasyon an, Jean Emmanuel Jacquet – ansyen Direktè Direksyon Nasyonal Liv ( DNL) – ak atis Jean Belony Murat-Belo. De (2) envite ki te alonè pou premye edisyon an. Fason envite yo te resevwa plak yo se te yon bagay apa, se sa kòdonatè festival la, Wilguens Pierre Jean, lese konprann.
Suzanne ak mari li Jean Comhaire rive konstwi yon katalòg enpòtan kote yo mete kont ayisyen yo nan rejis oraliti fòlklorik ayisyèn ak nan kilti kreyòl yo an jeneral. Nan lane 1936 li menm rive soutni nan inivèsite Sòbòn tèz doktoral li sou kont ayisyen yo. Anpil gwo zotobre nan domèn antwopoloji tankou Jean Price Mars, Alfred Métraux rive salye travay enpòtan li t ap mennen yo.
Nan tout bon lojik, prezans pil esklav ki soti nan yon peyi kèlkonk nan yon moman te gen kolonizasyon pa vle di :
1- Yo tout te pale menm lang ;
2- Yo te konn itilize lang sa pou tout echanj ;
3- Itilizasyon lang sa tou gen konsekans dirèk sou kreyòl la : Lang sa te ka la depi anvan yo ateri sou zile a ; relasyon travay sifi pou fè yo itilize yon lòt lang, elatriye.
Pri Pwezi Kreyoliti a pati pou yon dezyèm edisyon. Responsab yo kenbe tennfas objektif yo ki se ankouraje plis pwodiksyon fèt nan lang kreyòl ayisyen an epi dekouvri plis jèn k ap fè travay kreyasyon latizay serye nan literati, se sa direktè jeneral SEREK la, Marvens A. Jeanty, fè konnen. Dirijan presize se sèl powèt ayisyen ki ap viv sou bout tè peyi Ayiti ki ap kapab patisipe.
Yon bon kòmantè se yon kòmantè ki itil otè a, evite di li senpman : m renmen liv ou a. yon kòmantè itil se yon kòmantè ki sensè, ki pa ezite di otè sa kip a twò byen mache. Kidonk, yon bon kòmantè se yon kòmantè ki di sa ki pa twò byen mache nan tèks la.
. Kontrèman ak sa anpil lòt chèchè fè konprann, pou li, se lang ekri a ki sèvi sous pètibasyon pou sistèm kominikasyion an, nan sans li vin bride vitalite lang oral la. Nan yon pwennvi filozofik, lè yon dyalèk vin tonbe nan nivo lang literè, li sèvi yon aksidan grav pou sistèm kominikasyon an (Paris, 1868 : 158).
Pale sou varyasyon oubyen varyete lengwistik mete nou nan obligasyon pou nou nonmen chèchè tankou William Labov, Marvin Herzog ak Uriel Wienrich, pou nou site sa yo sèlman.
Rezime
Nan atik sa a, nou etidye tèm sinonimi an Kreyòl Ayisyen, nou gade sou kisa li chita e ki paramèt ki enpotan lè n ap pale de sinonimi nan lang sa. Nou moutre sinonimi egziste an Kreyòl Ayisyen gen anpil rapò ak lòt fenomèn k ap pase nan lang lan nan nivo semantik. Fenomèn sa yo se: Sans denotatif / sans konotatif, polisemi, chanjman sans. Nou moutre tou egzistans ni sinonimi relativ, ni sinonimi dirèk la.
KreyoLiti pou yon pi bon kreyolizay ak yon politik lengwistik ak nanm.
KreyoLiti© All Rights Reserved.